I.KHÁI QUÁT VỀ ĐỊA LÝ VÀ DÂN CƯ:

            (Giai đoạn trước năm 1975 và hiện nay)

+ Vị trí địa lý, dân cư, dân số làng Tân Đông:

        Nguyên thuỷ, đầu đời Gia Long có thôn Tân Niên Đông thuộc Tổng Hoà Bình. Đời Minh Mạng thuộc Tổng Hoà Lạc. Đời Tự Đức thuộc tổng Hòa Lạc Thượng. Bên cạnh đó có 100 mẫu đất " văn xá" (đất của nhà vua phong tặng cho gia đình dòng họ Phạm, tức Phạm Đăng Hưng). Đến đầu giai đoạn chống Pháp 100 mẫu đất văn xá nầy nhập vào làng Tân Niên Đông.

      Trước cách mạng tháng 8/1945, Tân Niên Đông thuộc tổng Hòa lạc Thượng, tỉnh Gò Công. Trong kháng chiến chống Pháp Tân Niên Đông thuộc tổng, tỉnh như cũ. Trong kháng chiến chống Mỹ, Tân Niên Đông thuộc huyện Đông, tỉnh Gò Công. Chính quyền Việt Nam Cộng Hòa đặt xã Tân Niên Đông thuộc quận Hòa Tân tỉnh Gò Công. Sau 30/4/1975 nhập với xã Tân Niên Trung, gọi ghép là xã Trung Đông. Đến 30/4/1979 trả về tên cũ, thay vì là Tân Niên Đông, ta bỏ bớt từ Niên, còn lại với tên gọi là xã Tân Đông cho đến hôm nay.

     Hiện nay xã Tân Đông về phía Bắc của huyện Gò Công Đông, có tuyến tỉnh lộ 871 đi qua khoảng 7km, từ ấp Bờ Kinh đến cầu Ông Gồng xã Kiểng Phước. Xã có 8 ấp, bao gồm: ấp Gò Lức, Gò Táo, Bờ Kinh, Xóm Dinh, Chùa Đất Đỏ, Ông Gồng, Bà Lãnh, Cầu Bà Trà Diện tích tự nhiên là 1.164,96 hecta, dân số của xã 11.403 người với 2.695 hộ, có trên 85% hộ dân sống bằng nông nghiệp, số còn lại làm nghề buôn bán, dịch vụ và sản xuất các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp.

     + Vùng đất con người và truyền thống cách mạng

      Con người của Tân Đông nhân từ, trung hậu, cần cù làm ăn, lo toan nghèo khó, thương yêu đùm bọc nhau trong lao động sản xuất cũng như tình nghĩa trong ứng xử khi tối lửa tắt đèn. Từ tình yêu đồng bào đồng tộc, tình yêu miếng ruộng vuông vườn của mình, dần dần biến thành tình yêu quê hương đất nước. Lúc bình thường thì tận tụy làm ăn, khi có áp bức, bất công thì đoàn kết đấu tranh giành lẽ phải, khi có giặc ngoại xâm thì cùng đứng lên chống giặc. Nhân dân xã Tân Đông luôn một lòng theo  Đảng, bám đất giữ làng, kiên cường vượt bao hiểm nguy gian khổ, đóng góp nhiều sức người sức của để giữ vững phong trào cách mạng trong lòng địch. Đặc biệt tại ấp Xóm Dinh trong kháng chiến, là trạm giao liên  vào nội ô, là cơ sở hoạt động của Ủy ban Hành chính kháng chiến Thị xã. Cũng tại nơi nầy, chi bộ đầu tiên của thị xã Gò Công được thành lập (năm 1948). Nơi đây có một địa chỉ đỏ,  từng là cơ sở hoạt động của Tỉnh ủy Gò Công, đó là ngôi nhà của bà Trần Thị Ngọc là bà nội của nguyên Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa. Xã Tân Đông có bề dầy truyền thống đấu tranh cách mạng. Trong giai đoạn kháng chiến cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, quân và dân xã Tân Đông đã đóng góp rất nhiều sức người, sức của cho cách mạng, cụ thể: trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ xã có 195 đồng chí tham gia vào bộ đội, trong đó có 21 đồng chí tập kết ra Bắc, 315 thanh niên tham gia vào du kích địa phương, trên 400 lượt người tham gia dân công hỏa tiến phục vụ chiến đấu. Sau ngày Miền nam hoàn toàn giải phóng, đã đưa trên 1.500 thanh niên tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hiện toàn xã có 25 Mẹ được Nhà nước phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, 178 liệt sĩ, 26 thương binh, 06 bệnh binh, 14 cán bộ lão thành cách mạng, 226 gia đình được Nhà nước tặng danh hiệu gia đình có công cách mạng, 28 cán bộ tù đài. Địa bàn xã Tân Đông ở sát nách thị xã Gò Công, là nơi  đứng mũi, chịu sào, án ngữ bước tiến công của địch.  Chính vì vậy, trong hai thời kỳ kháng chiến, xã Tân Đông có vị trí là cửa ngõ chốt chặn, làm cản trở bước tiến công của địch khi mở các cuộc  hành quân càn quét đánh vào khu căn cứ cách mạng ở các xã (Tân Phước, Gia Thuận- Kiểng Phước).  từ đó nơi đây đã diễn ra nhiều trận phục kích của bộ đội và du kích, tiêu biểu như: Trận đánh ấp Gò Lức, diễn ra vào ngày 20/4/1947 và ngày 9/9/1963 (Sách Lịch sử truyền thống đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và nhân dân xã Tân Đông giai đoạn 1930-2005). Với những thành tích đặc biệt xuất sắc trong kháng chiến, ngày 3/9/2020 Nhân dân và lực lượng vũ trang xã Tân Đông vinh dự được Chủ tịch nước, phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, cho nhân dân và LLVT xã Tân Đông trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ